माझा हा ब्लॉग सर्व मराठी वाचकांसाठी खुला आहे. इथुन काही कॉपी केल्यास कृपया ब्लॉगचा पत्ता व लेखकाचे नाव (तुषार भ. कुटे) संदर्भात नमूद करावे...

Sunday, June 12, 2022

वैभवशाली कार्ला लेणी

महाराष्ट्राचा ऐतिहासिक वारसा म्हणजे सुमारे दोन हजार वर्षांपूर्वी सह्याद्रीच्या डोंगरांमध्ये कोरलेली बौद्धलेणी होत. आजही तत्कालीन बहुतांश लेणी सुस्थितीमध्ये आहेत. अर्थात ही त्या काळातील अभियंत्यांची कमालच म्हणता येईल! आपल्या येथील प्रत्येक लेण्यांचे स्वतःचे वेगळे वैशिष्ट्य आहे. अशाच वैशिष्ट्यपूर्ण लेण्यांपैकी एक म्हणजे कार्ला लेणी होत.
मागील आठवड्यामध्ये कार्ला लेण्यांना भेट देण्याचा योग आला. तसं पाहिलं तर या डोंगरावरील लेण्यांची संख्या जास्त नाही. सदर लेणी समूहामध्ये असणारे उपासनागृह अर्थात चैत्यगृह मात्र सर्वोत्तम देखण्या लेण्यांपैकी एक असेच म्हणावे लागेल. त्याची आजची स्थिती बघितली तर दोन हजार वर्षांपूर्वीच्या कारागिरांना सलाम करावासा वाटतो. या लेण्यांचे वैशिष्ट्य म्हणजे त्यांच्या आतील वरच्या भागावर सागवानी लाकडाच्या कमानी लावलेल्या आहेत. इतक्या वर्षांनंतर देखील त्या सुस्थितीत असल्याच्या दिसतात. आजूबाजूच्या खांबांवर अनेक शिलालेख कोरलेले आहेत. प्राचीन वैभव म्हणजे काय? याचे उत्तर या लेण्यांकडे बघून आपले आपल्यालाच मिळून जाते.