माझा हा ब्लॉग सर्व मराठी वाचकांसाठी खुला आहे. इथुन काही कॉपी केल्यास कृपया ब्लॉगचा पत्ता व लेखकाचे नाव (तुषार भ. कुटे) संदर्भात नमूद करावे...
Sunday, August 26, 2012
चामर लेणी / चांभार लेणी
नाशिकच्या उत्तरेकडे साधारणत:
८ कि.मी. अंतरावर जैन लेणी आहेत,
त्यास चामर लेणी वा चांभार
लेणी असेही
म्हणतात. नाशिक-पेठ रस्ता वा
नाशिक-दिंडोरी रस्त्यावर ही लेणी आहेत. हे दोन्ही रस्ते गुजरात कडे जाण्याचे मार्ग
आहेत. नाशिक शहरातून ह्या चामर लेणी टेकडीचे सहज दर्शन होते. टेकडीच्या
पायथ्यास म्हसरूळ गावी श्री पारसनाथ मंदिर १९४२ साली बांधले आहे. या
लेण्यांना तीर्थराज गजपंथ असेही संबोधले जाते. पायथ्यापाशीच क्षेमेंद्र किर्ती
यांची समाधीही आहे. ही लेणी साधारणत: ४०० फूट उंचीवर आहेत व वरती जाण्यासाठी ४३५
पायऱ्या चढून जावे लागते. पायऱ्या चढून गेल्यावर इंद्र व अंबिका देवीच्या मूर्त्या
प्रथम दर्शनी पडतात. पुढे
साडे तीन फुट उंचीची परसनाथाची
मूर्ती आहे. ही लेणी
अकराव्या शतकात बांधली असून जैनांच्या पवित्र तिर्थांपैकी एक आहेत.
इथे अनेक जैन संतांचे श्वेत चरण पाहायला मिळतात.
याच टेकडीवर चांभार लेणी
नावाच्या लेण्याही अस्तित्वात आहेत. मुख्य मंदिरात भगवान महावीरांची भव्य मूर्ती
पाहावयास मिळते. या टेकडीवरून संपूर्ण नाशिकचे दर्शनही घेता येते. दिंडोरी की पेठ
रोडवरून येथे यायचे असा प्रश्न अनेकांना पडतो. खरं तर नाशिक-पेठ रस्त्यावरूनच इथे
यायला मुख्य रस्ता आहे. निमाणी बस स्थानकावरून बोरगड बस इथे येते. शिवाय तिवली
फाटा येथे येणारी बसही ’गजपंथ’ वरूनच जाते. आमचा प्रवास हा रामशेज किल्ल्यावरून
येथवर पायीच झाला होता. चामर लेणींच्या मागेच रामशेज किल्ला नज़रेस पडतो. इथुन पायी
अंतर सात-आठ किलोमीटर असावे. एकाच दिवसांत दोन्ही ठिकाणी भेटी देता येतात.
छायाचित्रे:
पेठ रोडवरील दिशादर्शक |
चामरलेणे पहाड |
पायथ्याशी असणारे मंदिर |
प्रवेशद्वार |
मंदीराचे दर्शन |
महावीरांची चार दिंशांची मुख असणारी मू्र्ती |
भगवान महावीर |
टेकडीवरून नाशिक दर्शन |
Tuesday, August 7, 2012
लोणजाई टेकडी
नाशिक जिल्हा हा बहुतांशी सातमाळच्या
पर्वतरांगेत येतो. येथील काही तालुक्यांमध्ये डोंगर हा अगदीच विरळा असल्याचे दिसून
येते. त्यातीलच एक निफाड तालुका होय. महाराष्ट्राचा कॅलिफोर्निया मानला जाणारा
निफाड हा एक सधन प्रदेश आहे. परंतु, या ठिकाणी डोंगरदऱ्यांची अगदीच वानवा आहे. लोणजाई
टेकडी हा एकमेव उंच प्रदेश निफाड तालुक्यात येतो. पहाडांची संख्या कमी असल्यानेच
या प्रदेशाला नि-पहाड अर्थात निफाड असे संबोधले जाते, असे येथील रहिवासी सांगतात.
निफाड तालुक्यातील नैताळे हे नाशिक-औरंगाबाद
मार्गावरील एक छोटे गांव आहे. येथुन सुमारे दोन किलोमीटर अंतरावर लोणजाई टेकडी
आहे. नैताळे पासून जवळ असली तरी प्रशासकिय दृष्टीने ती विंचुर या गावाच्या हद्दीत
येते. विंचुर हे तालुक्यातील एक मोठे गांव असुन तेही याच महामार्गावर आहे. लोणजाई
फारसे उंच नाही. निफाडच्या दृष्टीने ते तसे उंचच मानावे लागेल. या टेकडीवर
गेल्यावर आजुबाजुचा पूर्ण सपाट परिसर दिसून येतो. दूरदूर पर्यंत कोणताच पर्वत
दिसून येत नाही. त्यामुळे परिसरातुन अनेकजण येथे फिरायला येतात. नैताळे व विंचुर
अश्या दोन्ही ठिकाणाहून इथे पोहोचता येते. वरपर्यंत गाडीही जाऊ शकते. टेकडीच्या
माथ्यावर लोणजाई देवीचे मंदीर आहे. आधी ते छोटे होते व आता त्याचा जिर्णोद्धार
होऊन ते भव्य करण्यात आलेले आहे. दरवर्षी येथे नित्यनेमाने देवीचा उर्सव भरतो. या
पहाडावर काही गुंफाही आहेत. पावसाळ्यात छोटीशी सैर करण्यास येथे परिसरातील लोक
प्राधान्य देतात. संपूर्ण परिसराचे छान दर्शन या टेकडीवरून होते. एक तासाची हिवाळी
वा पावसाळी सफर करण्यासाठी येथे जाण्यास काहीच हरकत नसावी.
छायाचित्रे:
रस्त्यावरून दिसणारी लोणजाई टेकडी |
लोणजाई टेकडी |
लोणजाई टेकडी पायथा |
लोणजाई टेकडी वरून |
निफाडच्या शेतीचे दृश्य |
अन्य रांगा |
लोणजाई मंदीर |
लोणजाई देवी |
लोणजाई मंदीर बांधकाम अवस्थेत |
लेबल्स
टेकडी,
नाशिक जिल्हा,
निफाड तालुका,
मंदीर,
लोणजाई टेकडी
Subscribe to:
Posts (Atom)