कोल्हा

कोकणातल्या घाटरस्त्यांवर हे श्वानवंशीय श्वापद आजकाल नेहमीच नजरेस पडते. यावेळेस देखील अणुस्कुरा घाट चढून आल्यावर रस्त्यावर एकही वाहन नव्हते तेव्हा तो रस्त्याच्या शेजारी चहूबाजूला पाहत शांतपणे उभा होता..... 

 

तुतारी शिल्प

नेहमीचीच सवय असल्याने सकाळी सहा वाजताच जाग आली. सावंतवाडीच्या एका छोट्या हॉटेलमध्ये आम्ही काल थांबलो होतो. झोप तशी चांगली झाली. सकाळी रस्त्यांवर गजबज ऐकू येत होती. मॉर्निंग वॉकसाठी आणि गाडी चार्जिंगला लावण्यासाठी मी बाहेर पडलो. तेव्हा रस्त्यावरील गर्दी पाहून लक्षात आले की, आज नगरपरिषदेने मॅरेथॉन स्पर्धेचे आयोजन केले आहे. रस्त्याच्या कडेने अनेक जण स्पर्धेचे टी-शर्ट घेऊन घालून धावताना दिसले. त्यांच्या मधूनच माग काढत मी गावाच्या मध्यवर्ती भागात असलेल्या मोती तलावापाशी आलो. मागच्या एका प्रवासामध्ये आम्ही येथून गेल्याची आठवले. आज पहिल्यांदाच हा तलाव व्यवस्थित पाहता आला. कोल्हापूरच्या रंकाळा तलावाची आठवण झाली. हा तलाव तितकाचा मोठा नव्हता. त्यादिवशी मॅरेथॉनच्या स्पर्धेमध्ये भाग घेतलेले बहुतांश स्पर्धक याच तलावाभोवती धावताना दिसत होते. त्यांच्या बाजूनेच फुटपाथ वरून मी चालू लागलो. अगदीच थोड्या अंतरावर तलावाच्या आत एक पूल दिसून आला. इथून पुढे गेल्यावर मध्यभागी धातूमधील एक तुतारीचे शिल्प नजरेस पडले. केशवसुतांच्या स्मरणार्थ या शिल्पाची बांधणी येथे केलेली आहे. अर्थात अशा कोनशीला तिथे लावलेल्या दिसल्या. कविवर्य केशवसुत काही काळ सावंतवाडीमध्ये वास्तव्यास होते, असे वाचण्यात आले. सावंतवाडीतील कवी वसंत सावंत यांच्या कविता देखील या ठिकाणी लावलेल्या दिसल्या. त्यांनी सावंतवाडीवर केलेली एक कविता इथे कोनशिलेमध्ये वाचता येते. तलावाच्या बऱ्यापैकी मधोमध हे शिल्प बांधलेले आहे, म्हणून इथून दोन्ही बाजूंचा तलाव व्यवस्थित न्याहाळता येऊ शकतो. त्यादिवशी तलावाभोवती फेरी मारणाऱ्या मॅरेथॉनपटूंचाच गाजावाजा दिसून येत होता. एव्हाना सूर्योदय देखील झालेला नव्हता. त्यांना आयोजक सातत्याने देत असलेल्या सूचना ऐकतच मी तलावाभोवतीच्या मॉर्निंग वॉकचा आनंद घेऊ लागलो!

— तुषार भ. कुटे

 

सावंतवाडीतील जेवण

सावंतवाडीमध्ये पोहोचलो तोवर दहा वाजत आले होते. अशातच नेहमीच्या हॉटेलमध्ये फक्त एकच रूम रिकामी होती. त्यामुळे त्यांनी सुचवल्याप्रमाणे दुसऱ्या एका हॉटेलमध्ये जाऊन चौकशी केली आणि दोन रूम्स देखील मिळाल्या. एव्हाना गावातली गर्दी अतिशय कमी झाली होती. आजूबाजूची दुकाने, आस्थापना बंद झालेल्या होत्या. कुठे जेवायला मिळेल की नाही, याची शाश्वती नव्हती. परंतु आधीच माहिती मिळाल्याप्रमाणे सावंतवाडीतल्या भालेकर खानावळीचा पत्ता शोधत आम्ही चालतच निघालो. अगदीच अर्धा किलोमीटर अंतरावर हे हॉटेल असावे. प्रत्यक्ष जेव्हा या ठिकाणी पोहोचलो तेव्हा पाहिले की इथे जेवणासाठी प्रतीक्षा रांगेमध्ये उभे राहावे लागले. हा आमच्यासाठी एक आश्चर्याचा धक्का होता. आतमध्ये सर्व टेबलांवर लोक जेवत बसले होते. बाहेर देखील बऱ्यापैकी गर्दी होती. परंतु आमच्या सुदैवाने पाचच मिनिटांमध्ये आम्हाला जेवणासाठी बसायला टेबल मिळाले. बाहेर रस्त्यांवर अतिशय तुरळक गर्दी आणि इथे हॉटेलमध्ये इतक्या मोठ्या प्रमाणात गर्दी पाहून थक्क झालो. नेहमीची कोकणी पद्धतीची थाळी ऑर्डर केली. जेवण संपेपर्यंत गर्दी काही कमी झालेली नव्हती. जेवणाची चव तशी चांगली होती. सावंतवाडीच्या या जेवणाचा स्वाद त्या दिवशी पहिल्यांदाच चाखला.

--- तुषार भ. कुटे