पावसाच्या सुरुवातीला जुन्नरमध्ये सह्याद्रीच्या डोंगररांगात भटकंती करत असताना एका झुडुपात एक सुंदर फूल दिसून आलं. एखाद्या झुडप्याच्या पायापाशी ते सुंदर रोपटे व त्याचं फुल अतिशय आकर्षक भासत होतं. गुलाबी-पिवळ्या अशा दोन रंगांची फुलं एकाच झाडाला कशी असू शकतात? हा प्रश्न मला पडला. त्यामुळे त्याचा लागलीच फोटो घेऊन नंतर तज्ञांना या बाबतीत विचारले. तेव्हा ते रानहळदीच फुल असल्याचं समजलं. त्याला शिंदळवान असेही म्हणतात. खरं तर ही गुलाबी फुलं असून फुलांचे ब्रॅक्ट (फुलांच्या देठाशी असलेले लहानसे पान) आहेत. ते लांब व मांसल पाकळ्यांचा सारखे दिसतात व पाकळ्या सारखेच आकर्षक असतात. म्हणून परागीभवन करणारे कीटक त्यांच्याकडे आकर्षित होतात. त्यातही तळाकडे बरॅक्ट हिरव्या रंगाचे व टोकाकडे गुलाबी रंगाचे असतात. त्यांच्या तळाशी छोटी छोटी खरी फुलं लपलेली असतात. या नरसाळ्या सारख्या आकाराच्या फुलाची पाकळी पिवळ्या रंगाची असते व कांगारूच्या पोटातून बाहेर डोकावणाऱ्या पिल्लासारखी एकटीच मान बाहेर काढुन पाहत असते. हळदीप्रमाणे ही वनस्पतीही औषधी असते. तिला 'गौरीची फुलं' असेही म्हणतात. अशा वैशिष्ट्यपूर्ण वनस्पती संवर्धन करण्याची गरज आहे.
No comments:
Post a Comment