माझा हा ब्लॉग सर्व मराठी वाचकांसाठी खुला आहे. इथुन काही कॉपी केल्यास कृपया ब्लॉगचा पत्ता व लेखकाचे नाव (तुषार भ. कुटे) संदर्भात नमूद करावे...

Monday, July 29, 2024

ग्रेस एक्झॉटिका, नाकारी

खोला गावातील समुद्रकिनारा बऱ्यापैकी प्रसिद्ध आहे. शिवाय या ठिकाणी समुद्रावर कायकिंग देखील केली जाते. परंतु त्याकडे जाणारा रस्ता मात्र पावसाळ्यामध्ये खराब झालेला दिसतो. एका रिसॉर्टच्या निमित्ताने आम्ही तिथे जाण्याचा प्रयत्न केला परंतु खराब रस्त्यामुळे तिथवर पोहोचता आले नाही. पुन्हा काही रिसॉर्ट गुगल मॅपवर शोधले. परंतु काही ठिकाणी रूम्स उपलब्ध नव्हत्या. अखेरीस खोला गावातून बाहेर पडलो. पुढच्याच नाकारी गावांमध्ये गुगल मॅपवर एक नवीन रिसॉर्ट दिसून आले. २० ते २५ मिनिटांमध्ये आम्ही या ठिकाणी पोहोचलो होतो. पाहता दर्शनीच हे रिसॉर्ट मनामध्ये भरले. अतिशय नीटनेटके भरीव आणि ठेवणेतील रचना केलेले हे रिसॉर्ट होते….  ग्रेस एक्झॉटिका.
दोन्ही बाजूंनी कौलारू खोल्यांची बांधकामे केलेली होती. जवळपास २० रूम्स या ठिकाणी असाव्यात. येथे प्रवेश केल्या केल्या समोरच गौतम बुद्धांची मूर्ती होती, त्याच्या शेजारी एक वाहणारा झरा आणि मागच्या बाजूला स्विमिंग पूल. याशिवाय परिसरात इतरत्र सुंदर झाडी आणि अन्य सुखसोयी देखील होत्या. मध्यभागी रेस्टॉरंट आणि त्याच्यामागे रिसेप्शन. पाहता क्षणी रिसॉर्ट मनामध्ये भरले. हे देखील लाकडानेच बांधलेले होते. परंतु बहुतांश लाकडी भाग प्लास्टिकच्या कागदांनी झाकलेला होता. तरीदेखील त्याचे सौंदर्य कमी झालेले नव्हते. अर्थातच ऑफ-सीजन असल्यामुळे या ठिकाणी देखील काहीच गर्दी नव्हती. आम्ही रिसेप्शनला जाऊन रूमची चौकशी केली रूम्स बघितल्या देखील आणि बजेटमध्ये बसल्याने बूक देखील केल्या. आमच्या दोन्ही रूम्स एकमेकांना एका दरवाजाने जोडलेल्या होत्या. अर्थातच आम्हाला हवी तशी राहण्याची जागा मिळाली होती. एका दिवसाची बुकिंग केली होती परंतु आम्ही दोन दिवस याच ठिकाणी थांबलो. 

 






Sunday, July 28, 2024

श्री ग्रामदेव लक्ष्मीनारायण मंदिर, खोला

काल अगोंदच्या दिशेने निघालो तेव्हा रस्त्यामध्येच हे मंदिर दिसून आले होते. दक्षिण गोव्यातील खोला गावामध्ये एका दाट झाडीमध्ये हे मंदिर वसलेले दिसले. अगोंदमधून निघालो तेव्हा सर्वप्रथम नवीन रिसॉर्ट शोधायचे होते. परंतु रस्त्यामध्येच हे मंदिर लागले. म्हणूनच सर्वप्रथम मंदिराच्या दिशेने गाडी मिळवली. एव्हाना पाऊस थांबलेला होता आणि सूर्यप्रकाश पडलेला होता. त्यामुळे त्या लख्ख सूर्यप्रकाशात खोला गावातील लक्ष्मीनारायणाचे मंदिर अधिकच उठून दिसत होते. आजूबाजूला डोंगरदऱ्या आणि त्यावर पावसाळ्यामध्ये अधिक खुललेली गर्द वनराई, अशा नेत्रसुखद परिसराच्यामध्ये हे मंदिर वसलेले दिसले. त्या दिवशी मंदिरामध्ये कोणीही नव्हते, अगदी कोणीही. आजूबाजूला झाडांमधून केवळ पक्षांचे आवाज येत होते. कोकणातल्या आणि गोव्यातल्या मंदिरांची स्थापत्यशैली जवळपास एक सारखीच दिसून येते. अशाच पठडीतली उत्तम रंगसंगती असणारे हे एक मंदिर होते. मंदिराच्या छतावर बहुदा त्याच्या  डागडुजीचे काम चालू असावे, असे दिसून आले. त्याच्या मागच्याच बाजूला नारळाच्या दाट बागा होत्या. मंदिर आतून अतिशय स्वच्छ आणि सुंदर असे होते. भिंतीवर देखील कुठेही डाग नाही किंवा जमिनीवर देखील कचरा दिसून येत नव्हता. आतमध्ये गेल्यावर मंदिरातील कलाकुसर नजरेस भरून आली. सुमारे १६ व्या शतकामध्ये हे मंदिर बांधल्याचे समजते. खोला गावातील ग्रामदेवता लक्ष्मी आणि नारायण यांच्या मूर्ती ज्या ठिकाणी स्थापित केलेल्या आहेत. याशिवाय अन्यही काही मूर्ती येथे दिसून आल्या. इतक्या सुंदर मंदिराला माझ्या कॅमेऱ्यामध्ये कैद करून आम्ही लगोलग तिथून निघालो.








Saturday, July 27, 2024

अगोंद मधील पहिली रात्र

पावसाळा म्हणजे तसा गोव्यातील ऑफ-सीजनच. या काळामध्ये बहुतांश रिसॉर्ट आणि हॉटेल्स गोव्यात बंद असतात. गोव्यात प्रवेश केल्यानंतर गुगल मॅपच्या साह्याने आम्ही बऱ्याच रिसॉर्र्टसला कॉल केले. परंतु अनेकांनी पावसाळ्यामध्ये रिसॉर्ट बंद असल्याचे सांगितले. बहुतांश रिसॉर्ट हे लाकडामध्ये बांधण्यात आलेले आहेत. म्हणूनच पावसाळ्यात ते पूर्णपणे झाकले जातात. प्लास्टिकच्या कागदाने झाकल्याने लाकडाला पावसामुळे काहीच नुकसान होत नाही. आणि याच कारणास्तव रिसॉर्ट देखील बंद केलेले असतात. परंतु आमच्या नशिबाने अगोंदच्या किनाऱ्यावर असणारे ‘द गोवा व्हिलेज’ हे रिसॉर्ट आम्हाला मिळाले. बाहेरून पाहिलं तर बऱ्यापैकी ठीकठाक होते. आत मध्ये राहण्यासाठी झोपड्या सारखी रचना केलेली होती. आत एक भला मोठा बेड, शेजारी छोटासा बेड आणि कडेला पत्राच्या शेडमध्ये असणारे बाथरूम! अशा पद्धतीची निवास व्यवस्था येथे होती. रिसॉर्टच्या समोरच समुद्रकिनारा होता. पाऊस चालू झाल्याने बऱ्यापैकी वेगाने वारे वाहत होते. त्यामुळेच समुद्राच्या लाटा देखील नेहमीपेक्षा अधिक वेगाने बाहेर पाणी टाकत होत्या. त्याचा आवाज निश्चितच नेहमीपेक्षा रौद्र भासत होता. रिसॉर्ट तसे पाहिले तर आमच्यापैकी कुणाला फारसे आवडले नाही. परंतु आजच्याच रात्रीचा प्रश्न होता म्हणून आम्ही सर्वांनी एकाच खोलीत राहायचे ठरवले. या रिसॉर्टमधील बाथरूमची तर एक निराळीच गंमत होती. खोलीच्या शेजारी पत्राच्या शेडमध्ये बाथरूम बांधलेले होते. पाऊस चालू झाल्यामुळे वरून सातत्याने पाण्याचे थंडगार थेंब गळू लागले होते. आमच्या बाथरूममध्ये तर एक नारळाचे झाड देखील होते. बाथरूममध्ये गेल्या गेल्या बाहेरच्या पावसाचा आणि वाऱ्याचा भयावह आवाज यायला लागायचा. इथे गेल्यानंतर एक वेगळाच अनुभव सर्वांना आला. त्या दिवशी रात्री मात्र जेवणाची समस्या निर्माण झाली. रेस्टॉरंटमधील जेवण हे मसालेदार आणि अतिशय महागडे होते. म्हणूनच आम्ही गावामध्ये दुसरे कोणते हॉटेल आहे का, हे बघण्यासाठी बाहेर पडलो. नऊ नंतर बाहेर गेल्यामुळे जवळपास गावात सर्व काही शांत झाले होते. आधी मध्ये एखाद दुसरे दुकान उघडे असलेले दिसायचे. जवळपास एक किलोमीटर चालून गेल्यानंतर आम्ही गुगल मॅपवर शोधलेले रेस्टॉरंट बंद झाल्याचे दिसले. पुन्हा मागे निघालो रस्त्यामध्ये ‘मारिया पावलो’ नावाचे एक रेस्टॉरंट उघडे दिसले. त्या ठिकाणी मात्र आम्हाला जेवण मिळाले. जेवण झाल्यानंतर रात्रीचे साडेदहा वाजून गेले होते. त्या अंधारात आम्ही चालत चालत परत रिसॉर्ट पर्यंत आलो. रस्त्यात कुत्र्यांच्या भुंकण्याचा थरार अनुभवयास मिळाला. रात्री झोपायला अकरा वाजून गेले होते. दुसऱ्या दिवशी लवकरात लवकर या रिसॉर्टमधून निघून दुसरे रिसॉर्ट शोधायचे होते. त्यामुळे सकाळीच समुद्रकिनाऱ्यावर फेरफटका मारून आलो. स्वच्छता पाहिजे तशी नव्हती. पण गोव्यातील एक समुद्रकिनारा मात्र पाहायला मिळाला. किनाऱ्यावर बऱ्यापैकी पाळीव गुराढोरांची रेलचेल होती. असा नजारा  कोकणात देखील बघायला मिळाला नव्हता! दहा-साडेदहाच्या सुमारास आम्ही सकाळची न्याहारी करून रिसॉर्ट सोडले. कदाचित या ठिकाणी पुढे कधीही येणार नसू हाच उद्देश मनात होता.

 




 


Friday, July 26, 2024

शिरगांव पॉईंट

कोल्हापुरातून सिंधुदुर्गमध्ये जाताना आंबोली घाटातून आतापर्यंत दोन-तीन वेळा आम्ही गेलो असू. परंतु गावातील आडवाटेने यावेळेस पहिल्यांदाच मार्गक्रमण केले. आंबोली गावातील दुपारच्या जेवणानंतर सर्वप्रथम महादेवगड पॉईंटला जाऊन आलो. आणि त्याच्याच विरुद्ध बाजूला असणाऱ्या शिरगावकर पॉईंट च्या दिशेने निघालो. मुख्य रस्त्यावर सदर स्थळी जाण्यासाठी फलक देखील लावलेले आहेत. त्याचाच वापर करून आम्ही सह्याद्रीतल्या त्या जंगलातून वाट काढत नागमोडी वळणांनी पुढे चाललो होतो. पावसाच्या सरी हळूहळू कोसळत होत्या. मागच्या एका महिन्यात बऱ्यापैकी पाऊस पडल्याने जंगलातील वनराई फुललेली होती. दोन किलोमीटर अंतरावर पोहोचल्यानंतर एक रिसॉर्ट दिसून आले. त्याच्या आजूबाजूला सर्वत्र जंगलच जंगल होते. जवळच्या डोंगरांवरून वाहणारे छोटे छोटे झरे निसर्गाची सुखद अनुभूती देत होते. येथून मागे वळालो व शिरगाव पॉईंट म्हणतात त्या ठिकाणी पोहोचलो. तसं पाहिलं तर इथे बघण्यासारखं काहीच नव्हतं. कदाचित येथून खाली शिरगाव दिसत असावे किंवा हेच शिरगाव असावे. ढगांची गर्दी झाल्यामुळे आजूबाजूला धोका जमा झालेलं होतं. त्यामुळे इथून काहीच दिसत नव्हतं. रस्ते मात्र पडून गेलेल्या पावसाने रमणीय दिसू लागले होते. त्यामुळे इथे फोटो काढण्याचा मोह आम्हाला देखील आवरला नाही.






Thursday, July 25, 2024

गोवावारी : प्रयाण

मागच्या कित्येक वर्षांमध्ये कोकणातल्या विविध ठिकाणी आम्ही भेटी दिल्या. महाराष्ट्रातल्या नयनरम्य ठिकाणांपैकी पहिल्या क्रमांकाचे कोकणच असावे, असे आम्हाला वाटते. दरम्यान अनेक जण जवळच्याच गोव्याला जाऊन यायचे. तसे पाहिलं तर अनेकांसाठी गोवा म्हणजे सर्वोत्तम डेस्टिनेशनच मानले जाते. असेच एक दिवस आम्हाला देखील गोव्याला जाण्याची संधी मिळाली होती. सिंधूदुर्गातल्या शिरोडा येथे आम्ही फिरायला गेलेलो होतो. पणजीमध्ये आमच्या पुस्तकांच्या कामाच्या निमित्ताने आम्ही गोव्यामध्ये पहिल्यांदा प्रवेश केला. त्या दिवशी काम झाले नाही. परंतु आग्वाडा किल्ला आणि कांदोळी समुद्रकिनाऱ्यावर जाऊन आलो. ही आमची गोव्याची पहिली वारी. त्यानंतर लगेचच दुसऱ्या दिवशी देखील पणजीला परत गेलो होतो. असे सलग दोन दिवस गोव्याच्या राजधानीमध्ये आम्ही जाऊन आलो. अर्थात केवळ फिरण्यासाठी ही भेट नव्हतीच. परंतु या वेळेस गोव्याचा निश्चित प्लॅन बनवला. अर्थात या योजनेमध्ये केवळ गोव्यात फिरण्याचा फिरण्याची योजना होती. कुठे काय? याचे उत्तर तिथे गेल्यावरच शोधणार होतो. माझे सलग दीडशे तास चालणारे प्रशिक्षण वर्ग संपले. त्याच दिवशी पुण्यातून निघण्याचा विचार होता. परंतु दुसऱ्या दिवशी सकाळी अर्थात रविवारीच निघण्याचे ठरले. पहिल्यांदा कर्नाटकातील गोकर्ण येथे जाण्याचा विचार होता. पण पहिल्या दिवशी गोव्यातच थांबू असा विचार केला. पुण्यातून निघाल्यावर आमचा पहिला थांबा सिंधुदुर्गातल्या आंबोलीमध्ये पडला. इथेच आम्ही महादेवगड आणि शिरगाव पॉईंटला देखील जाऊन आलो. त्यानंतर मात्र थांबलो नाही. अंबोलीच्या त्या नेत्रसुखद आणि वळणावळणाच्या घाटातून खाली उतरत मुंबई-गोवा महामार्गाला लागलो आणि पणजीमध्ये पोहोचलो. पावसाळी वातावरण बऱ्यापैकी तयार झालेले होते. किंबहुना यापूर्वी पावसाच्या बऱ्याच सरी येऊन गेलेल्या होत्या. म्हणून पूर्णपणे ढगाळ वातावरण होते. शिवाय अधूनमधून वर्षाधारा देखील कोसळत होत्याच.
पणजी पार केली. थोड्या वेळात मडगाव देखील गेले आणि आम्ही दक्षिण गोव्यामध्ये प्रवेशकर्ते झालो. अगोंद या समुद्र तटावरील गावी थांबण्याची योजना केली. त्यासाठी मुख्य रस्त्यातून आत मध्ये समुद्रकिनाऱ्यावर एक रिसॉर्ट सापडले. याच ठिकाणी आज मुक्काम करायचे ठरवले. मुंबई-गोवा महामार्गावरून बाळ्ळी या गावाच्या फाट्यापासून किनाऱ्याच्या दिशेने उजवीकडे वळालो. आणि दाट आणि गडद हिरव्यागार वनराईतून भिजलेल्या डांबरी रस्त्यांवरून आम्ही अगोंदच्या दिशेने निघालो. दक्षिण गोव्यातील वनराई अधिक घनदाट दिसून येत होती. किंबहुना कोकणापेक्षा अधिक दाट झाडी या ठिकाणी असावी. अधूनमधून पावसाच्या सरी येतच होत्या. या भागात तशी लोकसंख्या फारशी दिसून आली नाही. घनदाट झाडीतून जाणारे वळणावळणाचे रस्ते या परिसराच्या सौंदर्याची जाणीव करून देत होत्या. अखेरीस महामार्गापासून निघाल्यानंतर अर्ध्या तासात आम्ही अगोंद  या गावी पोहोचलो. पोहोचण्याच्या थोडं आधीच ज्या ठिकाणी गावाकडे येण्याचा फाटा आहे तिथे दोन चार चाकी मधील माणसे कोकणी भाषेत भांडताना दिसली. त्यादिवशी आम्ही पहिल्यांदाच कोकणी भांडण अनुभवले. या ठिकाणाला आम्ही कोकणी भांडण पॉईंट असे नाव देखील देऊन टाकले. कारण इथून जवळपास चार ते पाच वेळा नंतर आम्ही गेलो असू!

पणजी मधील चर्च


दक्षिण गोव्याच्या झाडीतून

पणजी मधील चर्च

अगोंद मधील चर्च

द गोवा व्हिलेज रिसॉर्ट

मडगांव मधील चर्च

मुंबई-गोवा महामार्ग

पणजीहून मडगावकडे

अटल सेतू, पणजी

गोव्यात प्रवेश

 

Monday, July 22, 2024

गौतमी गोदावरी धरण

चहूबाजूंनी डोंगरांच्या रांगा आणि कुठेतरी छोट्याशा खिंडीतून पलीकडे जाणारे रस्ते ओलांडत मी या जलाशयाच्या काठाशी पोहोचलो. मानवी वस्तीपासून बऱ्यापैकी दूर असणारा हा परिसर सकाळच्या वेळी खूपच शांत दिसत होता. ऐकू येत होती फक्त पक्षांची किलबिल. मध्येच वाऱ्याचा मंदसा आवाज देखील यायचा. जलाशयाच्या पाण्यामध्ये जलचर मस्ती करत होते, असं वाटत होतं. पलीकडच्या डोंगररांगातून सूर्यदेव त्या जलाशयात आपलं प्रतिबिंब न्याहाळत होता. पाणी स्थिर आणि स्थितप्रज्ञ भासत होतं. निसर्गाची अशी अद्वितीय अनुभूती फारच क्वचित वेळा पाहायला मिळते. या प्रसंगांचा अनुभव आपल्याला निसर्गाशी एकरूप करायला मदत करतो. मन:शांती मिळवण्यासाठी कुठलाही कोर्स करण्याची आवश्यकता भासत नाही. मानवी गर्दी पासून दूर निसर्गाच्या कुशीत गेलं की निसर्गलेणी आपल्याला मनःशांती मिळवून देतात.


 

Wednesday, July 3, 2024

महादेवगड दृश्यबिंदू

कोल्हापुरातल्या आजरा तालुक्याची हद्द संपली की सिंधुदुर्गातलं निसर्गरम्य आंबोली गाव लागतं. घाटातल्या जगप्रसिद्ध धबधब्यासाठी हे गाव सर्वज्ञात आहे. गाव संपलं की लगेचच उजव्या बाजूला महादेवगड दृश्यबिंदूकडे जाणारा रस्ता आहे. चहूबाजूंनी घनदाट झाडी आणि त्यातल्या त्यात पावसाळ्यात ते अधिक दाट भासायला लागते. सुमारे अडीच किलोमीटरचा रस्ता जंगलातील त्या घनदाट वाटेने पार केल्यानंतर आपण महादेवगडाच्या दृश्यबिंदूपाशी येऊन पोहोचतो. वनविभागाने या ठिकाणी पर्यटकांसाठी काही सुविधा देखील निर्माण केलेल्या दिसतात. या दुर्गाचा इतिहासात कुठेही उल्लेख झालेला मला तरी वाचनात आलेला नाही. दुर्ग असला तरी त्याचे अवशेष पूर्णपणे गळून गेलेले दिसले. परंतु इथलं सर्वात महत्त्वाचं वैशिष्ट्य म्हणजे महादेवगडाच्या या दृश्यबिंदूवरून आंबोली परिसरातील सह्याद्रीची घनदाट जंगले दूर दूरवर दिसून येतात. महाराष्ट्रातील ऑक्सिजनचे हे कोठार मान्सूनच्या जलवर्षावाने अधिक मनमोहक भासते. आंबोलीचा धबधबा देखील इथून पाहता येतो. तसेच समोरच मनोहर आणि मनसंतोषगडाचे देखील ढगांच्या लपाछपीमध्ये दर्शन होते.
निसर्ग भटकंती करणाऱ्यांसाठी हा परिसर म्हणजे मेजवानीच.


 

Monday, July 1, 2024

अनुस्कुरा

रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्गातल्या सह्याद्रीतील जंगलांचा प्रवास करून आम्ही अनुस्कुरा घाटाच्या वाटेला लागलो. पायथ्यापर्यंतचे वातावरण स्वच्छ होतं. पाऊस पडून गेलेला आणि सगळीकडे हिरवाई पसरली होती. परंतु जसजसा घाट चढू लागलो तसतसे पाण्याची तुषार देखील कोसळायला लागले होते. घाटातील मंद धुके दृष्टीस पडायला लागले. ते कालांतराने अधिक गडद होत गेले. रस्त्यावर तशी फारशी गर्दी नव्हती. पावसाची रिमझिम अधून मधून परिसर ओलाचिंब करून जायची. धुक्यात हरवलेल्या या पहाडी रस्त्यांवरून प्रवास करताना निसर्गाच्या शांत आणि शीतल अनुभूतीचा आनंद घेता आला.